(အရွင္တိေလာကာဘိ၀ံသ) အင္းစိန္
အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕(ဗဟို) ဥကၠ႒ဆရာေတာ္
သာကီၤေသြးဂ်ာနယ္ အတြဲ(၂)၊ အမွတ္ (၁၅) မွ ထုတ္ႏုတ္တင္ျပသည္။
အရာ၀တၳဳတိုင္းကို အမွန္အတိုင္းျမင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ မိမိမွာ ပကတိ မ်က္စိ, ပညာမ်က္စိ ေကာင္း ေကာင္းရွိဖို႔လိုသည္။ ပကတိမ်က္စိက အဆင္းသဏၭာန္႐ူပါ႐ံုကိုသာ အမွန္တိုင္းျမင္ႏိုင္သည္။ ပညာမ်က္စိကား အရာအားလံုးကို ထြင္းေဖာက္သိ ျမင္ႏိုင္သည္။ စြမ္းအားေကာင္းသည့္ ဓာတ္ေရာင္ျခည္သည္ပင္ လက္ရွိ ပစၥဳန္ပၸန္အရာ၀တၳဳကိုသာ ထြင္းေဖာက္ႏိုင္သည္။ ပညာအေရာင္သည္ကား အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္ အားလံုးကို ထြင္းေဖာက္ျမင္ႏို္င္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပညာသည္ တုဘက္မဲ့ အေရာင္ျဖစ္သည္ဟု ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာထားသည္။ (သံ-၁၊ ၆)
မိမိက ျမင္သူျဖစ္မွသာ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ျမင္သူ/ မျမင္သူမ်ားကို ခြဲျခားျမင္ႏိုင္သည္။ မိမိက ျမင္သူ မဟုတ္လွ်င္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ျမင္သူ/ မျမင္သူမ်ားကို ခြဲျခားမျမင္ႏိုင္။ (၀ပၸေထရဂါထာ-၂၃၃)
ျမင္မွ….ျမင္, မျမင္ကို ျမင္သည္။ မျမင္လွ်င္….ျမင္, မျမင္ကို မျမင္။
ပကတိမ်က္စိသည္ပင္ တိမ္သလာ၊ အေရာင္ကာမ်က္မွန္စသည္ တစ္ခုခုခံေနလွ်င္, ကြယ္ေနလွ်င္ အရာ၀တၳဳမ်ားကို အမွန္အတိုင္းမျမင္ႏိုင္၊ အစိမ္းေရာင္မ်က္မွန္တပ္ၾကည့္လွ်င္ ျမင္သမွ် အစိမ္းခ်ည္းျဖစ္ေနမည္။ အမည္းေရာင္မ်က္မွန္တပ္ၾကည့္လွ်င္လည္း ျမင္သမွ် အမည္းခ်ည္းျဖစ္ေနမည္။ အသိဉာဏ္သည္လည္း တဏွာရာဂ၊ ေလာဘရမၼက္၊ ဆႏၵာဂတိ၊ မလိုမုန္းထား အာဃာတေဒါသာဂတိ၊ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈ ဘယာဂတိ၊ အမွန္္မသိမႈ ေမာဟာဂတိ-ဟူေသာ တိမ္သလာမ်ား၊ အေရာင္ကာမ်က္မွန္မ်ား ခုခံကြယ္ကာ ဖံုးလႊမ္းေနလွ်င္ အသိဉာဏ္္မ်ားသည္ပင္ အေမွာက္ေမွာက္အမွားမွား လြဲသြားတတ္ေလသည္။ မေကာင္းမႈ ဒုစ႐ိုက္ ျပစ္မႈမ်ားသည္လည္း အဂတိတရားမ်ားေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ရသည္။
၁။ ဆႏၵာဂတိေၾကာင့္ ကာေမသုမိစာၦစာရ, အဘိဇၩာ, မိစာၦဒိ႒ိ ဒုစရိုက္မ်ားျဖစ္ေပၚရသည္။
၂။ ေဒါသ, ဘယာဂတိိတို႔ေၾကာင့္ ပါဏာတိပါတ, ဖ႐ုသ၀ါစာ, ဗ်ာပါဒဒုစရိုက္မ်ား ျဖစ္ေပၚရသည္။
၃။ အဆိုပါအဂတိ ၃-ပါးေၾကာင့္ပင္ အဒိႏၷာဒါန, မုသာ၀ါဒ, ပိသုဏ၀ါစာ, သမၹပၸလာပ-ဒုစရိုက္ မ်ားျဖစ္ေပၚရသည္။
*ကာေမ, ဘိဇၩာ၊ ဒိ႒ိမွာ၊ ျဖစ္လာ ေလာဘေၾကာင့္။
*ပါဏ, ဗ်ာပါ၊ ဖ႐ုသာ၊ ျဖစ္လာ ေဒါသေၾကာင့္။
*ပိသု, မုသာ၊ သမၼပၸါ၊ ဒိႏၷာ ႏွစ္ပါးေၾကာင့္။
ယေန႔တစ္ကမာၻလံုးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္၊ အႏၱရာယ္ေပးေနသည့္ အၾကမ္းဖက္အစြန္းေရာက္ ၀ါဒီမ်ား၏ အႏၱရာယ္ကို တကယ့္မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား၊ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ကမာၻ႕ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သူ႔နည္းသူ႔ဟန္ျဖင့္ ကာကြယ္မႈေတြျပဳလုပ္ေနၾကပါသည္။ စကၤာပူ၊ ဂ်ပန္၊ ကိုရီးယား-စေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွာဆိုလွ်င္ ယခင္ကပင္ စနစ္တက် ကာကြယ္ခဲ့ၾကျခင္းေၾကာင့္ သူ႔တို႔ႏိုင္ငံေတြမွာ ယခုအခ်ိန္ထိ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းစြာျဖင့္ ေအးေအးေဆးေဆးေနထိုင္ခြင့္ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ အတုယူဖြယ္ေကာင္းေပစြ၊ တရုတ္၊ ရရွားတို႔လည္း ယေန႔ အခ်ိန္ထိ ႀကိဳးစားကာကြယ္ေနၾကသည္။ လူ႕အခြင့္အေရးဟု သေဘာထားကာ ေအးေအးေဆးေဆး ေနခဲ့ ၾကေသာ ဂ်ာမဏီ၊ ျပင္သစ္- စသည္တို႔သည္ ယခုအခ်ိန္မွာ သိန္း၊သန္းခ်ီေသာ လူစုလူေ၀းျဖင့္ မိမိလူမ်ိဳး၊ မိမိႏိုင္ငံကိုကာကြယ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကၿပီ။ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္တို႔ပင္ မိမိလူမ်ိဳးကိုထိလာေသာအခါ စစ္အင္အား၊ လက္နက္အင္အားျဖင့္ပင္ ခုခံႏိွမ္နင္းေနေပၿပီ။
မိမိတို႔ရဲ႕ အမိ်ဳး ဘာသာ သာသနာ ေပ်ာက္ပ်က္မည့္အေရးကို အေရးမႀကီးပါဟု သတိမထား ေပါ့ေပါ့ဆဆေသြးေအးေနခဲ့ၾကေသာ အာဖဂန္နစၥတန္၊ ပါကစၥတန္၊ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား၊ ဖိလစ္ပိုင္ေတာင္ပိုင္း၊ ထုိင္းေတာင္ပိုင္း၊ ျမန္မာျပည္အေနာက္ပိုင္း ေမာင္းေတာစေသာေဒသတို႔၌ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကၿပီ။ တစ္ခ်ိန္က အဆိုပါအစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္၀ါဒီမ်ားေၾကာင့္ပင္ ခ႐ုဆိတ္ စစ္ပြဲႀကီး ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀-ေက်ာ္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ လူသားေပါင္း သိန္း၊ သန္းခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရဖူးၿပီ။
ထို႔ေၾကာင့္ ၉၆၉- စေသာ ဘာသာေရးအဖြဲ႕မ်ားက-
ဗုုဒၶဘာသာရွင္လူမ်ားက၊ သတိတရားထားသင့္ၿပီ။
အျခားဘာသာတိုးတက္ေရးကို၊ အျခားလူမ်ားေဆာင္ရြက္သည္။
ဗုဒၶဘာသာတို႔တေတြအမ်ားက ေသြးေအးလို႔မေနသင့္ၿပီ။
ေသြးေအးေနရင္သာသနာေပ်ာက္လို႔ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ဖို႔ႀကံဳလိမ့္မည္။
စသည္ျဖင့္ အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားကို ႏႈိးေပးခဲ့သည္။ ဤႏႈိုးေဆာ္သံကဗ်ာ၌ အျခားတစ္စံု တစ္ဦးကိုမွ် ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ စကားလံုးေ၀ါဟာရ တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် မပါရွိပါဘဲလ်က္ အသားထဲက ေလာက္ထြက္ေနသည့္ ဘာသာျခား၊ လူမ်ိဳးျခားမ်ား၏ အေထာက္အပံ့ အကူအညီ အမ်ိဳးမိ်ဳးကိုယူေနသူမ်ားက အဂတိတရားတိမ္သေလာ၊ အေရာင္ကာမ်က္မွန္- စသည္ အခုအခံအကာအကြယ္ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ကိုယ့္ လူမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာ အတြက္ ေရွ႕တန္းကထြက္၍ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနေသာ ၉၆၉၊ မဘသ- စေသာ အမ်ိဳးသားေရးအဖြဲ႕၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕မ်ားကို ရန္ၿငိဳးဖြဲ႕တိုက္ခိုက္ေနသည္မွာ အံ့ၾသစရာ၊ ရင္နာစရာ ေကာင္းေပစြ။
အားလံုးေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ရဟန္း၊ ရွင္၊ လူ၊ ျပည္သူအမ်ားကို အသိေပးလိုသည္မွာ မိမိတို႔၏ မဘသ အဖြဲ႔ႀကီးသည္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာအတြက္ တစ္တပ္တစ္အား စြမ္းႏိုင္သေလာက္ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ေပးေနျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ဒီတာ၀န္ကိုလည္း မိမိတို႔သာမက မိမိ တို႔အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာခ်စ္သူတိုင္း ယူရမည့္တာ၀န္သာျဖစ္သည္။ အမွန္ကိုျမင္ေစလိုပါသည္။ မိမိတို႔ ဘက္က ရပ္ေပးေနသူမ်ားကလည္း သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္နစ္နာေစေသာ အျပဳအမူအျပာအဆိုမ်ားကို သတိ ထားေရွာင္ၾကဥ္ ေစလိုပါသည္။ မလြဲမေသြေရွာင္ၾကဥ္ၾကပါဟုလည္း တို္က္တြန္းပါသည္။
ေသာတာပန္အရိယာမ်ားပင္ ရံခါအခ်ိဳ႕ဒုစ႐ိုက္အမႈေလးမ်ား အမွတ္မဲ့လြန္ က်ဴးမိတတ္သည့္ အေၾကာင္း ကို ပရိတ္ႀကီးရတနာသုတ္၌ မိန္႔ဆိုထားသည္။ (ကိၪၥာပိ ေသာ ကမၼကေရာတိ ပါပကံ၊ ကာေယန ၀ါစာ ဥဒ ေစ တသာ၀ါ)၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ႏွင့္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကို ထိပါးလာသည့္သူမ်ားကို စိတ္လက္မာန္ပါ အလြန္အကၽြံေျပာဆို မိသည္မ်ား အထိုက္အေလ်ာက္ရွိႏိုင္သည္ကို နားလည္ေပးေစခ်င္ပါသည္။ ဒါဟာလည္း ကိုယ့္တိုင္းျပည္၊ ကိုယ့္ လူမ်ိဳးအတြက္ ေျပာေပးေနျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ေခြးသည္ ခဲႏွင့္ေပါက္သူကို မမဲဘဲ ခဲကိုသာသဲသဲမဲမဲ လိုက္ ကိုက္သည္။ ျခေသၤ့သည္ အက်ိဳးဆက္ခဲကို ဂရုမထား၊ အေၾကာင္းအရင္း ခဲေပါက္သူကိုသာ ဂ႐ုထား ၿပီးတံု႔ျပန္တိုက္ခိုက္သည္။ ဒါဟာမွန္ကန္သည့္ အျမင္ျဖစ္သည္။ (အဘိ-ဌ၊ ၂၊ ၁၀၅)။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ ႏွင့္လူမ်ိဳးကိုထိပါးကာ ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ လာသူမ်ားကို ေရွ႕တန္းကထြက္၍ မိမိတို႔၏ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာအတြက္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနသူမ်ား၏ လုပ္ရပ္ကို ျခေသၤ့အျမင္ျဖင့္ အမွန္အတိုင္း ျမင္ႏိုင္ၾကပါေစေၾကာင္း တိုက္တြန္းရင္း “အမွန္ျမင္ႏိုင္ၾကပါေစ” ေဆာင္းပါးကို အဆံုးသတ္အပ္ပါသတည္း။
တပို႔တြဲလဆန္း-၆-ရက္၊ ၁၃၇၆-ခု
(ဇန္န၀ါရီလ-၂၅၊ ၂၀၁၅)၊ တနဂၤေႏြေန႔၊
အရွင္တိေလာကာဘိ၀ံသ(အင္းစိန္)
ရြာမပရိယတိၱစာသင္တိုက္၊ အင္းစိန္ၿမိဳ႕။
