“အမ်ဳိးေစာင့္တာ မဂၤလာ” (အရွင္တိေလာကာဘိ၀ံသ)

“အမ်ဳိးေစာင့္တာ မဂၤလာ”

အရွင္တိေလာကာဘိ၀ံသ
ဥကၠ႒ (မဘသ-ဗဟို)

မဘသ- ဆိုတာ ကိုယ့္လူမ်ဳိး၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ေဆြမ်ဳိးအက်ဳိးကို က်င့္ေဆာင္ျခင္း ဉာတတၳစရိယာ ဘုရားလမ္းစဥ္ လည္းျဖစ္သည္။ ဉာတကာနၪၥ သဂၤေဟာ-ေဆြမ်ဳိးေတြကို ျပင္ပမထားနဲ႔ သဂၤဟတရားႏွင့္ ခ်ီးေျမွာက္ေလ ဟူေသာ မဂၤလာတရားေတာ္ကို လိုက္နာက်င့္သံုးသည့္ မဂၤလာရွိေသာလုပ္ငန္းလည္း ျဖစ္သည္။ ဒီတာ၀န္သည္ လူသားတိုင္းသိရမည့္တာ၀န္၊ လိုက္နာရမည့္တာ၀န္ျဖစ္သည္။ ဒီတာ၀န္ကိုသိလည္းမသိ၊ ယူလည္း မယူသည့္သူသည္ တိရစၧာန္အဆင့္ပင္မရွိ။ တိရစၧာန္မ်ားသည္ပင္ သူ႔သားသမီး၊ သူ႔ေဆြမ်ဳိးမ်ားအေပၚ အသက္စြန္႔၍ပင္ တာ၀န္ယူၾကသည္။

တိရစၧာန္ေလာက္မွ တာ၀န္မသိသူ၊ တာ၀န္မေက်သူမ်ား ေလာက၌ပင္မရွိသင့္။ ထို႔ေၾကာင့္ မရွိတာထက္၊ မသိတာခက္ဟု ေျပာေလ့ရွိၾကသည္။ ေရာက္ရွိ၀န္တာ မေဆာင္တာသူဟာ လူ႔ဗာလဆိုသည့္ အဂၤုတၳိဳရ္လာ ဗာလစာရင္း၀င္လည္းျဖစ္သည္။
ဉာတိ-ေဆြမ်ဳိးအရ အျမင္က်ဥ္းက်ဥ္းျဖင့္ ႐ႈ႕ျမင္လွ်င္ ေမြးခ်င္းေပါက္ေဖာ္မ်ားျဖစ္သည္။ ထို႔ထက္ခ်ဲ႕ၾကည့္လွ်င္ ေဆြ ၇-ဆက္၊ မ်ဳိး ၇-ဆက္၊ ထို႔ထက္ခ်ဲ႕ၾကည့္ျပန္လွ်င္လည္း ရပ္ေဆြရပ္မ်ဳိးဟု ေခၚၾကသည့္ မိမိေနထိုင္ရာ ရပ္/ေက်း၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း၊ ႏိုင္ငံရွိရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအားလံုးသည္ ဉာတိ-ေဆြမ်ဳိးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ကုလသမဂၢဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ပင္ မိမိေနထိုင္ရာ ႏိုင္ငံလူမ်ဳိးမ်ားကို ဆိုလိုသည္။ ဇာတ္ေတာ္မ်ားလာ ဘုရားအေလာင္းမ်ား က်င့္ေဆာင္ခဲ့ သည့္ ေမ်ာက္မ်ဳိးမတံုးေရး၊ ေခြးမ်ဳိးမတံုးေရး၊ က်ီးမ်ဳိးမတံုးေရး စသည့္က်င့္ေဆာင္မႈမ်ားကိုၾကည့္လွ်င္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အားလံုး သည္လည္း ဉာတိ-ေဆြမ်ဳိးပင္ျဖစ္သည္။ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္ မိဘ၊ ညီအစ္ကို၊ ေမာင္ႏွမ စသည္ျဖင့္ ေဆြမ်ဳိးမေတာ္စပ္ခဲ့ဖူး ေသာသူမရွိ ဟူေသာ အဆိုကိုၾကည့္လွ်င္ ငရဲ၊ တိရစၧာန္စေသာ အပါယ္ဘံုသာအပါအ၀င္ သတၱ၀ါအားလံုးသည္ ေဆြမ်ဳိးမ်ားပင္ ျဖစ္ၾကသည္။

ထိုသို႔ ေဆြမ်ဳိးဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ အလြန္မတန္ အရာက်ယ္ေသာ္လည္း ဤ၌ အနည္းဆံုး ရပ္ေဆြရပ္မ်ဳိး ေခၚႏိုင္သည့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ တိုင္းရင္းသားအားလံုးကို ဉာတတၳစရိယာဆိုင္ရာ၊ ဉာတကာနၪၥသဂၤေဟာ မဂၤလာဆိုင္ရာ ေဆြမ်ဳိးမ်ားဟု စာေရးသူေျပာလိုပါသည္။ တိုင္းတစ္ပါးမွ ေရာက္လာၾကသည့္ လူမ်ဳိးျခား၊ ဘာသာျခားမ်ားသည္ တိုင္းရင္း သားမ်ားႏွင့္ ေဆြမ်ဳိးရင္းျခာပမာ ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ေရာမေရာက္လွ်င္ ေရာမလိုက်င့္ႏိုင္သူမ်ားကိုလည္း ေဆြမ်ဳိးစာရင္း သြင္းႏိုင္ပါသည္။ ေရာမေရာက္လွ်င္ ေရာမလိုမက်င့္ႀကံႏိုင္သူမ်ား၊ အိမ္သည္ကိုေစာ္ကားသည့္ ဧည့္သည္မ်ားကိုေတာ့ မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ် ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံမည္မဟုတ္ပါ။

အိမ္သည္ကိုေစာ္ကားသည့္ ဧည့္သည္မ်ားကို အိမ္သည္အျဖစ္ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ လက္ခံႏိုင္သည့္ႏိုင္ငံ ကမၻာမွာရွိလွ်င္ ေထာက္ျပႏိုင္ပါသည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ မိမိႏိုင္ငံသို႔လာေရာက္ၿပီး ဂုတ္ေသြးစုတ္သြားၾကေသာ ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕မ်ားကို တြန္းလွန္ဖယ္ရွားၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးရယူခဲ့သည္ကိုၾကည့္လွ်င္ အိမ္သည္ကိုေစာ္ကားသည့္ လူမ်ဳိးျခား၊ ဘာသာျခားတိုင္းတစ္ပါးသားမ်ားသည္ ေဆြမ်ဳိးစာရင္းမ၀င္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ပင္ မိမိႏိုင္ငံေရာက္လာသည့္ ကမၻာ့အင္အားႀကီး အဂၤလိပ္ကုလားျဖဴကို ေဆြမ်ဳိးစာရင္းမသြင္းခဲ့ပါ။ ယေန႔ ကမၻာ့ေအာ္ေၾကာလန္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို တစ္ကမၻာလံုးက သူတို႔ႏိုင္ငံ၏ ေဆြမ်ဳိးစာရင္းမသြင္း႐ံုမက ရသည့္နည္းႏွင့္ တြန္းလွန္ေခ်မႈန္းပစ္ၾကေလသည္။

ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အမည္ခံ တစ္ခ်ဳိ႕တို႔သည္ လူ႔အခြင့္အေရးလက္သံုးျပဳၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္လူမ်ဳိး၊ ကိုယ့္ဘာသာကို ေစာ္ကားေနသည့္ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ လုပ္ရပ္ကို ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ေနၾက သည္။ ေစာ္ကားမႈကိုမခံႏိုင္လြန္း၍ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ျပန္လည္တုန္႔ျပန္မႈကိုေတာ့ လူအမ်ားစုက လူနည္းစုကို အႏိုင္က်င့္ ေနၾကသည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနၾကသည္ဟု ကိုယ့္ေပါင္ကိုယ္လွန္ေထာင္းေနၾကသည္။ ကိုယ့္ဆင္က ကိုယ့္ တပ္ကို ျပန္နင္းေနၾကသည္။

မေလးရွားစေသာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ား ေစာ္ကားခံ၊ ႏွိပ္စက္ခံေနရသည္မ်ားကိုလည္း မသိက်ဳိးကၽြံျပဳေနၾကသည္။ လူတို႔သည္ တိုင္းတစ္ပါးသား လူမ်ဳိးျခား၊ ဘာသာျခားမ်ား၏ အေထာက္အပံ့ အကူအညီ ဘြဲ႕ထူး ဂုဏ္ထူးကိုငဲ့သည့္ ဆႏၵာဂတိ၊ သူတို႔ကို ကူညီၾကသူမ်ား၏ ၿငိဳျငင္ခံရမႈကို ေၾကာက္သည့္ ဘယာဂတိတို႔ေၾကာင့္ ကိုယ့္လူမ်ဳိး ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာမ်က္ႏွာကို မၾကည့္ျခင္း၊ မငဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။

မိမိတို႔ မဘသအဖြဲ႕ႀကီးသည္ ကိုယ့္လူမ်ဳိး၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္သာသနာအတြက္ လိုအပ္သည့္ဘက္မွ စြမ္းႏိုင္သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္အာဏာရွင္ မည္သည့္ပါတီ၊ မည္သည့္အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ် ကိုယ္စားမျပဳ မိမိတို႔၏တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္သာ ကိုယ္စားျပဳသည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္ဆိုလွ်င္ မည္သူႏွင့္မဆို ပူးေပါင္းလက္တြဲေဆာင္ရြက္သြားမည္သာ ျဖစ္သည္။ မည္သူ႔ကိုမွ် ခ်န္မထားပါ။ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးအတြက္ ေရွ႕တန္းမွ ဦးေဆာင္လုပ္ေနေသာ မဘသလုပ္ရပ္ကို ေႏွာက္ယွက္ဟန္႔တားသူ၊ ဖ်က္ဆီးသူသည္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ သစၥာေဖာက္မ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူကာ ထုိသူမ်ား၏ ေႏွာက္ယွက္ဟန္႔တားမႈကိုလည္း အေရးထား ဂ႐ုစိုက္ၿပီး မိမိလုပ္ရပ္ကို ေနာက္ဆုတ္မည္မဟုတ္ပါ။ အမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးပန္းတိုင္ မေရာက္, ေရာက္ေအာင္ အေရာက္သြားမည္သာျဖစ္ပါသည္။

သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ပရိယတၱိ၊ ပဋိပတၱိ သာသနာ့တာ၀န္မ်ားကို ကိုယ့္အတြက္ျဖစ္ေစ၊ သူမ်ားအတြက္ျဖစ္ေစ၊ မလြဲမေသြ ထမ္းေဆာင္ရမည္သာျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ျမတ္ဗုဒၶ သာသနာေတာ္မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ လည္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းဖို႔ တာ၀န္ကိုလည္း ထမ္းေဆာင္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုတာ၀န္မ်ားကို ယူျခင္းသည္လည္း ဂိုဏ္းေပါင္းစံုသံဃာ့အဖြဲ႕အစည္းႀကီးက ခ်မွတ္ထားသည့္ သာသနာေတာ္ သန္႔ရွင္းတည္တံ့ ျပန္႔ပြားေရး တာ၀န္ႀကီး ၃-ရပ္တြင္ တည္တံ့ေရး၊ ျပန္႔ပြားေရးတာ၀န္မ်ားကို ေက်ပြန္ေအာင္ယူျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။ တည္တံ့ျပန္႔ပြားေရး တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ဖို႔မွာလည္း -

၁။ သာသနာေတာ္ကို မၾကည္ညိဳသူမ်ား ၾကည္ညိဳလာေအာင္

၂။ ၾကည္ညိဳသူမ်ား ပိုမိုသဒၶါတရား ပြားမ်ားေအာင္

 လုပ္ေဆာင္ရမည့္တာ၀န္မွာ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ား၏ တာ၀န္ပင္ျဖစ္သည္။ သာသနာတည့္တံ့ ျပန္႔ပြားေရးမွာ လက္ရွိဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ အၾကည္ညိဳခံသက္သက္ျဖင့္ မလံုေလာက္ပါ။ ယခုေခတ္သာသနာ့၀န္ထမ္း အေတာ္မ်ားမ်ား သည္ အၾကည္ညိဳခံသက္သက္ျဖင့္သာ ေက်နပ္ေနၾကသည္။ သာယာေနၾကသည္။ အေဟာင္းကိုသာ စားသံုး႐ံုသက္သက္ ျဖစ္ေနၾကသည္။ အနာဂတ္သာသနာ တည္တံ့၊ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ မလုပ္ၾကပဲ ကိုယ့္အတြက္ ဘုန္းႀကီး႐ံုသက္သက္ လုပ္ေနၾကသည္။ ထိုသို႔ေနၾကျခင္းျဖင့္ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္႔ပြားမည္ မဟုတ္ပါ။ သာသနာေတာ္ တည္တံ့ျပန္႔ပြားႏိုင္ရန္အတြက္

 ၁။ မိမိအတြက္ေရာ သူတစ္ပါးအတြက္ပါ ပရိယတၱိ, ပဋိပတၱိ သာသနာ့တာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ရမည္။

 ၂။ သာသနာေတာ္ကို အားေပးကူညီေထာက္ပံ့မည့္ ဒကာ, ဒကာမမ်ားကိုလည္း မၾကည္ညိဳေသးသူကို ၾကည္ညိဳ ေအာင္၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူမ်ားကို ပိုမိုၾကည္ညိဳ သဒၶါတရား ပြားမ်ားေအာင္ ဓမၼ၀ိနယႏွင့္အညီ စည္း႐ံုးရမည္။
သိမ္းသြင္းရမည္။ ေဟာေျပာရမည္။ ျဖန္႔ေ၀ရမည္။

 ၃။ သာသနာ့လုပ္ရပ္မ်ား၊ သာသနာ့၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ အားေပးကူညီၾကသူမ်ားအေပၚ က်ေရာက္ႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္ မ်ားကိုလည္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးရမည္။

 အဆိုပါလုပ္ရပ္မ်ားကို အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ (မဘသ) ႀကီးက စြမ္းႏိုင္သေလာက္ လုပ္ေဆာင္ေပးေနပါသည္။ ယင္းသည့္ လုပ္ရပ္မ်ား လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ မိမိတုိ႔၏ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ သာသနာအတြက္ လုပ္ေဆာင္သည့္ မဘသလုပ္ငန္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မဘသလုပ္ရပ္သည္ ေဆြမ်ဳိးအက်ဳိးကို က်င့္ေဆာင္ျခင္းဟူေသာ ဉာတတၳစရိယလမ္းစဥ္လုိက္ျခင္း၊ ေဆြမ်ဳိးေတြကို ျပင္ပမထားနဲ႔၊ သဂၤဟတရားနဲ႔ ခ်ီးေျမွာက္ေလ ဟူေသာ ေဆြမ်ဳိးေတြကို ကူညီေထာက္ပ့ံသည့္ မဂၤလာလုပ္ငန္း လုပ္ျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။

 ကမၻာေက်ာ္ ဧကရာဇ္ဘုရင္ႀကီး နပိုလီယံပိုနာပတ္က The world suffers a lot. Not because the violence of bad people. But because of the silence of the good people. ကမၻာေလာကႀကီးဟာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားစြာ ခံစားေနရသည္။ ဒီလိုျဖစ္ေနျခင္းဟာ လူဆိုးေတြရဲ႕ ဒုကၡေပးမႈေၾကာင့္သာမဟုတ္ဘူး။ တကယ္ေတာ့ လူေကာင္းေတြရဲ႕ ႏႈတ္ဆိတ္ေနျခင္း၊ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနျခင္းေၾကာင့္လည္း ပါတယ္ဟု ဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုအဆိုအရဆိုလွ်င္ အမ်ဳိးဘာသာသာသနာ ပ်က္စီးမႈသည္ လူမ်ဳိးျခားဘာသာျခားမ်ား၏ ဖ်က္ဆီးခံရမႈေၾကာင့္သာမဟုတ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၏ တာ၀န္မဲ့မႈ၊ တာ၀န္မယူမႈလည္းျဖစ္သည္။ တာ၀န္ရွိလ်က္ တာ၀န္မဲ့သူမ်ားသည္ ကိုယ့္အမ်ဳိး ဘာသာ သာသနာကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္ ဖ်က္သူမ်ားဟုလည္း ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ တာ၀န္သိသူမ်ား၏ အမ်ဳိးကိုေစာင့္ေရွာက္ျခင္းသည္ မဂၤလာလုပ္ငန္း ျဖစ္ေၾကာင္းတင္ျပရင္း အမ်ဳိးေစာင့္တာ မဂၤလာဟူေသာ ေဆာင္းပါးကို အဆံုးသတ္အပ္ပါသတည္း။  ။Arkar